SILENT TREATMENT - VŨ K.HÍ IM LẶNG ĐỂ GIẢI QUYẾT XUNG ĐỘT HAY LÀ THAO TÚNG...

Tắt Quảng Cáo [X]

Đăng Nhập để ẩn Tất Cả Quảng Cáo

SILENT TREATMENT - VŨ K.HÍ IM LẶNG ĐỂ GIẢI QUYẾT XUNG ĐỘT HAY LÀ THAO TÚNG TINH THẦN?

Không phải ai cũng có khả năng giải quyết vấn đề theo cách ít gây tổn thương lên người khác, và một trong số những phương pháp tưởng như rất “Vô hại” lại gây ra hậu quả nghiêm trọng hoặc thậm chí được xem như 1 hành vi lạm dụng cảm xúc tàn nhẫn - đó là lựa chọn GIỮ IM LẶNG TRONG XUNG ĐỘT.

Nhiều người thậm chí còn nói rằng - họ chán ghét việc ai đó dùng cách im lặng trong mâu thuẫn hơn cả việc bị hét hay quát nạt. Vì khi ai đó la hét - họ thể hiện sự giận dữ của bản thân ra ngoài, từ đó người kia có thể đoán được rằng đối phương đang bày tỏ điều gì. Nhưng khi một người giữ im lặng và thể hiện hàng loạt các hành vi phi ngôn ngữ khó hiểu gây mâu thuẫn cho người khác, việc này có thể khiến đối phương thấy tổn thương và sợ hãi khi không đoán được tình huống gì đang xảy ra với mình.

KHI IM LẶNG KHÔNG CÓ NGHĨA LÀ BÌNH YÊN

Silent treatment = việc giữ im lặng trong các mâu thuẫn, xung đột hay phương pháp thường được ai đó sử dụng trong các mối quan hệ được xem là một hình thức thao túng cảm xúc và bạo hàn.h tâm lý. Người sử dụng silent treatment thường chọn cách từ chối việc giao tiếp, không muốn lắng nghe hoặc không có ý phản hồi với người khác, họ thậm chí chối bỏ hoàn toàn sự tồn tại của người kia trong một khoảng thời gian.

Nhiều người dùng cách này như một lưỡ.i dao vô tình hoặc hữu ý sử dụng nhằm tránh xa xung đột, hay tệ hơn là trừng phạt người khác, làm tổn thương người khác hoặc thậm chí muốn kiểm soát để người đó làm theo ý mình. Việc giữ im lặng và bỏ qua sự xuất hiện của đối phương còn được biết đến với những hành vi như: cố tình phớt lờ, hờn dỗi, hay thậm chí là cô lập một ai đó.

Khi một người bị bỏ qua và ngó lơ, họ cảm thấy bản thân như một bóng ma vô hình, hoặc thậm chí là có cảm giác mình không tồn tại trong mắt người kia.

Trong một mối quan hệ, hình thức gây tổn thương tâm lý này sẽ thường xuất hiện khi 1 người bỗng dưng từ chối trao đổi khi cả hai đang tranh luận, hoặc ở tình huống mà mâu thuẫn xuất hiện. Tất nhiên, việc im lặng khi tranh cãi là một điều đôi khi rất cần thiết để bình tĩnh và điều chỉnh tâm trạng để nghĩ cách giải quyết vấn đề.

Nhưng việc nói rõ với người kia rằng mình cần thời gian để bình tĩnh lại và suy nghĩ hoàn toàn khác biệt với việc chối bỏ và lạnh lùng quay lưng, từ chối trao đổi vấn đề, hay có ý dùng sự im lặng để khiến người kia phải làm theo ý mình nhằm mục đích gây ra cảm giác bối rối, tội lỗi lên người khác. Và có vẻ như, chính người chọn cách im lặng cũng tự đặt bản thân mình vào hoàn cảnh tự cô lập, tự đau khổ và một mình đối diện với vết thương không ai thấu hiểu.

DẤU HIỆU NHẬN BIẾT KHI AI ĐÓ SỬ DỤNG PHƯƠNG PHÁP IM LẶNG: KHI SỰ TỔN THƯƠNG ĐẾN MỘT CÁCH GIÁN TIẾP

Liệu bạn có nhận ra rằng ai đó quanh mình thường hờn dỗi khi không hài lòng với cách cư xử của người khác - thay vì nói rõ suy nghĩ? Khi ai đó đột ngột dừng nói chuyện với người khác khi họ đang giận dữ mà không đưa ra thêm bất cứ một lời nào? Liệu ai đó có nói chuyện với những người khác nhưng lại tỏ ra như bạn không tồn tại? Họ dừng hoặc trì hoãn làm một việc gì đó như một cách trừng phạt người khác? Liệu bạn có thấy ai đó thay vì tham gia vào những cuộc nói chuyện có ý nghĩa, họ lại tìm cách nói móc, xỉa xói hoặc châm biếm để không phải tham gia bàn về nó?

Những ví dụ trong cuộc sống có thể kể đến như:

- Khi bố mẹ ngó lơ và không quan tâm đến đứa trẻ (có thể vì đứa trẻ làm gì đó không đúng ý họ, hoặc họ muốn chúng phải sợ hãi và từ đó chiều theo ý của mình)
- Khi một nhóm trẻ/người trẻ cố tình tẩy chay hoặc có ý bỏ qua sự có mặt của một người bạn khác, không muốn người đó tham gia cùng bằng cách xem người đó như không tồn tại, hoặc cố ý không mời hoặc rủ rê người bạn đó tham gia các hoạt động cùng.
- Sự im lặng chế.t chóc này cũng có thể xuất hiện trên mạng dưới hình thức tẩy chay tập thể online, hoặc đăng các bài post ám chỉ lên mạng xã hội thay vì trực tiếp giải quyết vấn đề với người kia.
- Thể hiện những động tác cơ thể đầy giận dữ và phi ngôn ngữ nhưng vẫn khiến người khác cảm thấy bối rối: đảo ánh mắt (khiến người khác cảm nhận rằng mình bị coi thường hoặc ng kia đang thiếu kiên nhẫn); nhếch mép, thầm thì nói nhỏ 1 mình hoặc nói nhỏ với người khác, phớt lờ lời nói và sự xuất hiện của người khác, xâm phạm không gian riêng tư cá nhân,..
- Cố tình loại bỏ 1 đồng nghiệp ra khỏi 1 dự án hoặc 1 công việc nhóm
- Cố tình dùng một người thứ 3 nào đó để đe doạ trong cuộc tranh cãi của 2 người
- Các hành vi gây hấn thụ động: cố tình nói rằng họ không sao, họ không nghĩ gì, họ không để tâm,… trong khi họ rõ ràng tỏ vẻ không ưa thích vấn đề nào đó. Từ chối thừa nhận cảm xúc và suy nghĩ của mình về 1 điều gì đó nhưng lại né tránh vấn đề đó, cho dù bản thân họ luôn nói rằng họ không để ý đến nó.

Và dường như, tất cả mọi mối quan hệ đều có thể xuất hiện một cá nhân chọn các phương pháp lặng thinh - không đối diện - giữa muôn trùng sóng gió đang dâng trào để giải quyết vấn đề, cho dù là đồng nghiệp, bạn bè, người thân, bạn cùng phòng và cả người yêu, vợ chồng chồng - con cái.

TẠI SAO NGƯỜI TA LẠI SỬ DỤNG BIỆN PHÁP IM LẶNG ?

Có vẻ như có rất nhiều lí do giải thích cho việc ai đó dùng cách im lặng hoặc chối bỏ tranh luận một vấn đề.

Có người làm thế vì họ tin rằng bản thân họ có khả năng điều khiển mình rất tốt, vì thế, việc giữ im lặng đối với họ là cách tốt nhất, hoặc đúng đắn nhất. Có thể họ nghĩ rằng bản thân đang cư xử tốt hơn người đối diện. Hoặc như, họ cảm thấy sự im lặng của bản thân đang thay thế cho một tín hiệu rằng: họ không khuất phục trước cuộc tranh cãi nảy lửa đang xảy ra.

Tuy vậy, đôi khi những người sử dụng thủ pháp này để né tránh mâu thuẫn cũng không biết mình đang gây tổn thương lên người khác - họ chỉ nghĩ rằng đây là hành vi tự vệ để bảo vệ chính mình khỏi tổn thương. Rằng họ tạo ra một bức tường ngăn chặn việc giải quyết vấn đề đó vì sợ hãi xung đột hoặc sợ phải đối diện với người kia - hơn là ác ý một cách cố tình.

Đối với những người khác, họ cho rằng giữ im lặng và lờ đi là một hành vi đầy tính lí trí và không xuất phát từ cảm xúc. Với những người có xu hướng ái kỷ, họ dường như thường xuyên sử dụng sự im lặng khi ai đó có hành vi khiến họ không thích, hoặc khi họ không có được sự chú ý mà họ muốn.

Đôi khi, bạo lự.c đến một cách âm thầm lặng lẽ, mà chính người trong cuộc cũng không biết bản thân mình đang bị cuốn vào một vòng xoáy cảm xúc không đáng có. Dường như họ sử dụng công cụ im lặng như một cách khiến người khác cảm thấy tội lỗi, họ tìm đến những đồng minh khác để nói chuyện thay vì giải quyêt mâu thuẫn với người trong cuộc, cũng như sử dụng sự im lặng để gây áp lực, thao túng và khiến người kia phải thay đổi hoặc “Cải thiện” hành vi theo ý họ.

Một hình thức im lặng khác cũng gây ảnh hưởng không kém đó là “stonewalling” = một người từ chối giao tiếp, trao đổi và chặn mọi cuộc trao đổi - giống như một bức tường cứng không thể xô ngã, khó để xoay chiều giúp ngăn cản giữa họ và người khác khi mâu thuẫn xảy ra. Sự khác biệt của hình thức im lặng này chính là nó thường xảy ra trong lúc cuộc tranh cãi nảy ra, trong khi phương pháp im lặng có thể kéo dài từ vài tuần cho đến tận vài năm.

NGUYÊN NHÂN NÀO THÚC ĐẨY MỘT NGƯỜI CHỌN CÁCH IM LẶNG NHẰM GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ?

1. Cách họ được nuôi dạy khiến họ học được rằng sử dụng công cụ im lặng như một cơ chế phòng thủ bảo vệ bản thân. Có thể họ lớn lên ở một gia đình mà tại đó - không ai có thói quen thể hiện cảm xúc hoặc không được khuyến khích bày tỏ quan điểm cũng như suy nghĩ của bản thân. Họ cảm nhận rằng họ không có khả năng phơi bày cảm xúc chân thật nhất bên trong mình, vì thế lựa chọn truyền tải sự giận dữ hoặc thất vọng của bản thân theo 1 cách thụ động - họ giữ im lặng giữa sóng gió. Họ chọn cách này như 1 phương thức dễ dàng nhất họ có thể làm để đối diện với cảm xúc bên trong mình.

Việc đứng lên phản biện và lí giải cũng như đưa ra quan điểm cho chính mình, đôi khi là một việc bất khả thi với một cá nhân nào đó. Đối với những người này, chọn cách gây hấn thụ động như im lặng có thể giúp họ né tránh được mâu thuẫn trực tiếp và bảo vệ cảm xúc của mình.

2. Tình huống họ bị “buộc vào thế khó” : đôi khi hoàn cảnh và tình huống khi mâu thuẫn xảy ra cũng khiến một người không còn cách nào khác ngoài việc phải lựa chọn im lặng. Ví dụ trong môi trường gia đình khi xung quanh là người thân của mình, hoặc nơi công sở nơi giữ hoà khí với đồng nghiệp cực kì quan trọng - họ phải lựa chọn tức giận trong thầm lặng để không phá vỡ sự bình yên mà họ cho rằng đáng được giữ, dù rằng bên trong giông bão sấm chớp đang nổ đùng đùng.

3. Những vấn đề về tâm lý, những nỗi đau chưa được chữa lành từ gắn kết tuổi thơ hoặc rối loạn tính cách cũng khiến một người có thói quen sử dụng biện pháp im lặng để tránh né xung đột, cũng như không hiểu được mình thực sự nghĩ gì và đang gây ảnh hưởng lên người khác như thế nào. Ở các bài viết về rối loạn nhân cách tránh né và nỗi sợ bị bỏ rơi,… cũng có thể giải thích một phần nguyên nhân tại sao người khác lại chọn cách im lặng mà không phải là một phương thức khác lành mạnh hơn.

ẢNH HƯỞNG CỦA SỰ IM LẶNG ĐÁNG SỢ LÊN CÁC MỐI QUAN HỆ

Thực sự nếu ai đó đang sử dụng “công cụ im lặng” như 1 cách kiểm soát tình huống hay cố tình gây áp lực cho người khác, thì nó cũng không phải là một cách hữu hiệu để giải quyết bất đồng, thậm chí có thể gây ra tác dụng ngược.

Nghiên cứu tâm lý chỉ ra rằng cả 2 giới đều có mức độ sử dụng “quyền im lặng đáng sợ này” ngang nhau trong một mối quan hệ.

Khi xung đột hay tranh cãi xảy ra, một bên muốn ngồi xuống và giải quyết vấn đề, muốn lắng nghe và mong muốn cả 2 người theo cùng 1 phe - để cùng nhau đẩy lui vấn đề khó khăn; thì người kia lại chọn cách rút lui và thậm chí là coi người còn lại như không tồn tại (well, đôi khi im lặng là cần thiết để bình tĩnh lại nhưng nên nói rõ rằng sẽ im lặng trong bao lâu, và tỏ mong muốn giải quyết xung đột sau khi bình tĩnh). Nếu sự im lặng đó không phải với mục đích giải quyết và thoả thuận chia sẻ suy nghĩ, mà chỉ mang tính chất ép buộc hay cố tình gây sức ép lên người khác - nó sẽ gây ra sự tổn thương sâu sắc lên cả 2 bên.

Như đã nhắc đến bên trên, vũ khí im lặng là một hình thức của bạ.o hành cảm xúc. Trong đó, những cách thao túng tâm lý có chủ ý bằng cách sử dụng một loạt các hành vi phi thể chất hoặc ngôn từ có thể làm suy yếu tinh thần và cảm xúc của một người. Trong một vài trường hợp, nó như một thứ vũ kh.í huỷ diệt thầm lặng, nó âm thần len lỏi vào cách nạ.n nhân định dạng giá trị của chính mình, hoặc thậm chí khiến họ có các ý nghĩ tiêu cực từ đó phát triển các rối loạn tâm lý. Có thể kể đến hậu quả như: nạ.n nhân phát triển các nỗi sợ hãi, rối loạn lo âu hoặc trầm cảm; họ cảm thấy vô vọng, khó ăn uống và ảnh hưởng đến giấc ngủ,…

Theo một nghiên cứu vào năm 2012, những người thường xuyên bị ngó lơ cho thấy họ có lòng tự trọng thấp hơn, có cảm giác rằng cuộc sống dường như ít ý nghĩa hơn. Việc bỗng dưng bị cô lập được xem như một cách gây tổn thương lên người khác mà không để lại vết thâm tím, tuy nhiên, cảm giác này khiến nạ.n nhân cảm thấy mình như bị chối bỏ.Khi ai đó thấy mình như bị cô lập - não của họ dường như kích hoạt cùng một vùng não giống với khi họ cảm nhận một cơn đau thể xác.
Có nghĩa rằng: cảm giác bị cô lập dù không để lại vết thương nhưng lại gây ra đau đớn tương đồng như vết thương lên da thịt.

LÀM SAO ĐỂ TRÁNH TỔN THƯƠNG BỞI VŨ KH.Í IM LẶNG?

Đôi khi, trong một mối quan hệ, khi một người có xu hướng gây mâu thuẫn với mục đích khiến người khác phải đáp ứng nhu cầu của mình. Và khi người kia thực sự xin lỗi và chạy theo họ, năn nỉ để họ kết thúc sự im lặng đáng sợ ấy, kết quả dường như cũng không hề khả quan. Đối với một số người, những mâu thuẫn bên trong khiến họ không có cùng cách suy nghĩ và nhìn nhận cuộc sống giống người khác.

Ở tình huống này, nếu người sử dụng silent treatment được xin lỗi, họ sẽ nghĩ rằng họ đúng và người kia xin lỗi vì người đó sai và tự thấy tội lỗi chứ không hề nhận thấy rằng người kia chỉ muốn xuống nước để giữ gìn mối quan hệ.

Thậm chí đôi lúc, những người có xu hướng ích kỷ còn cảm thấy thoả mãn và nhìn thấy bản thân “có giá” khi nhìn thấy đối phương vì mình mà đau khổ hay níu kéo.

Hãy nhớ rằng, bạn không thể thay đổi người khác, duy chỉ có thể thay đổi bản thân mình.

Bạn không cần sự thừa nhận từ người khác để có được hạnh phúc. Bạn không cần bất cứ ai phê chuẩn rằng bản thân bạn đáng được yêu, bản thân bạn có giá trị, bạn không cần sự công nhận từ người khác. Giá trị của bạn không hề đến từ bên ngoài. Cách người khác nhìn nhận bạn, không có nghĩa nó đúng với bạn. Hãy bắt đầu nhìn nhận và yêu thương bản thân cũng như bảo vệ bạn từ sự công kích hay cảm giác bất từ người khác.

- Đối với nạ.n nhân của vũ khí im lặng:

1. Bạn không cần phải đoán xem người đó đang làm gì, bạn cũng không cần phải yêu cầu họ phải làm như thế nào, cũng như không thể mong muốn họ làm gì đó cho mình. Ta không có quyền yêu cầu người khác làm gì cả, và họ cũng có quyền được chọn sự im lặng cho chính họ. Nhưng bạn có quyền phản hồi lại sự tiêu cực đó bằng cách xem nó như một việc của riêng người kia, một vấn đề không liên quan gì đến bạn nếu như họ không muốn chia sẻ và giải quyết với bạn. Hãy cố gắng kết nối với người thân, bạn bè,..để tránh bản thân rơi vào tình huống bị cô lập, từ đó khiến mình như không nơi nương tựa khi bị người khác dùng v.ũ kh.í im lặng.

2. Nếu bạn thực sự trân trọng người đó và muốn giải quyết vấn đề, hãy học cách hiểu con người và suy nghĩ thực sự của họ. Đôi khi, một người sử dụng vũ khí thinh lặng này có lẽ vì họ quá giận dữ, quá đau khổ bên trong hoặc cảm xúc quá lớn đang lấn át suy nghĩ của họ. Vì vậy, họ giữ im lặng để không huỷ hoại mối quan hệ hoặc tàn phá sợi dây liên kết của 2 người. Trong trường hợp này, hãy cho họ thời gian để bình tĩnh.

Hãy nói với họ rằng cảm xúc của họ cũng quan trọng và đáng được công nhận, cho dù đó không phải là những cảm xúc tích cực. Hãy ở bên cạnh họ và nói rằng hành động của họ khiến bạn bị tổn thương, và bày tỏ mong muốn rằng bạn thực sự luôn ở cạnh họ và lắng nghe bằng tất cả tình yêu và sự thấu hiểu của mình.

Ở những người mang các vấn đề về tâm lý hoặc từng có tuổi thơ đau đớn, họ thực sự không tin và không hiểu được rằng tình yêu, sự quan tâm và niềm tin là thứ có tồn tại. Vì thế, họ luôn phải chống chọi với 2 luồng suy nghĩ trái ngược nhau bên trong. Một phần trong họ mong muốn được yêu thương, trân trọng, cảm thông và thấu hiểu; nhưng một phần khác - một cơ chế phòng vệ họ học được từ đau thương - rằng họ phải tự tìm cách bảo vệ bản thân mình và tránh né không cho nỗi đau quá khứ lặp lại một lần nữa. Điều họ cần thực sự có lẽ không phải là sự chỉ trích hay thúc ép, mà là sự kiên nhẫn, kiên trì và chân thành. Họ thực sự cần thời gian để nhìn thấy điều tốt đẹp ở đối phương, họ cần chứng kiến những hành động thực lòng quan tâm để có thể mở lòng và cùng nhau tìm cách giải quyết vấn đề.

3. Không nên cho rằng sự im lặng đáng sợ của họ là lỗi của bạn. Mà hãy hỏi bản thân “mình cần gì vào lúc này để có được cảm giác vui vẻ?” mà không bị ảnh hưởng bởi cảm xúc tiêu cực từ người kia. Thay vì tập trung lo lắng và tìm cách khiến họ chú ý đến bạn, nghĩ xem bạn sẽ thích làm gì để lấp đầy khoảng thời gian đó nhưng vẫn thấy hạnh phúc? Bạn thích đọc sách, chơi đàn, chơi game, xem phim, thể dục thể thao, đi cà phê cùng bạn bè, dắt người thân đi siêu thị,… bất cứ điều gì khiến bạn cảm thấy vui vẻ!

- Nếu bạn là người thường xuyên sử dụng sự im lặng để đối phó với các cuộc tranh cãi:

1. Hãy cải thiện nhận thức về bản thân mình

Các hành vi gây hấn thụ động đôi khi xuất phát từ việc ai đó không hiểu rõ về bản thân mình. Họ không biết lí do tại sao họ lại khó chịu, họ không biết họ đang thực sự nghĩ gì. Vì thế, việc tìm hiểu và biết được nguyên nhân đằng sau sự hỗn loạn của bản thân có thể htay đổi được cách bạn phản hồi với người khác trong cac tình huống khác nhau.

2. Hãy cho bản thân thời gian để dần dần thay đổi thói quen im lặng để tìm kiếm bình yên - một bình yên không hề thực tế cho lắm.

3. Học cách thể hiện bản thân: việc nhận thức được xúc cảm dâng trào bên trong, đọc tên được nó và có khả năng bày tỏ suy nghĩ có thể giúp bạn chia sẻ được sự khó khăn mà bạn đang gặp phải. Từ đó có thể cùng đối phương chống lại vấn đề gây ra mâu thuẫn giữa 2 người.

Ngoài ra, các hành vi gây hấn thụ động trong một mối quan hệ cũng là một tác nhân lớn gây chia tách những cuộc tình hoặc thậm chí là cuộc hôn nhân từng rất gắn kết. Rất nhiều cặp đôi đến với trị liệu hôn nhân gia đình và ở đó, điều làm họ đau đớn không phải vì những tình huống lớn đột ngột xuất hiện, mà là những tình huống bất đồng nhỏ không được giải quyết 1 cách đúng đắn đã khiến giọt nước phải tràn ly. Nếu ai đó nhận ra chính sự im lặng của bản thân luôn khiến họ mất đi một mối quan hệ mà họ muốn giữ, nhưng không biết cách đối diện nào khác ngoài phương thức im lặng trốn tránh, hãy tìm đến các nhà trị liệu chuyên nghiệp để được giúp đỡ nhé.

Art by The Mind Journal via pinterest
Nguồn tham khảo:
Paul, M. (2009, October 14). The silent treatment. Mental Health Matters. Retrieved from Vui lòng đăng kí hoặc đăng nhập để thấy liên kết tại BigMMO

Hopwood CJ, Morey LC, Markowitz JC, et al. The construct validity of passive-aggressive personality disorder. Psychiatry. 2009;72(3):256–267. doi:10.1521/psyc.2009.72.3.256

Nezlek, J. B., Wesselmann, E. D., Wheeler, L., & Williams, K. D. (2012). Ostracism in everyday life. Group Dynamics: Theory, Research, and Practice, 16(2), 91–104. Vui lòng đăng kí hoặc đăng nhập để thấy liên kết tại BigMMO. org/10.1037/a0028029
Vui lòng đăng kí hoặc đăng nhập để thấy liên kết tại BigMMO
#j2team_knowledge